Yazar: admin

Güç Kaybı Nasıl Anlaşılır? Zihnin, Bedenin ve Toplumun Sessiz Alarmı Bir Kavramın Katmanları: Gücün Yitimi Üzerine Güç kaybı yalnızca kaslarda hissedilen fiziksel bir zayıflık değildir; aynı zamanda zihinsel, duygusal ve hatta toplumsal düzeyde de kendini gösteren çok katmanlı bir olgudur. İnsan, tarih boyunca gücü varoluşun merkezi bir ölçütü olarak görmüştür. Antik Yunan’da “dynamis” yani güç, bir varlığın eyleme geçme potansiyeliydi; bu potansiyelin azalması ise sadece fiziksel değil, varoluşsal bir eksilme anlamına gelirdi. Güç kaybı kavramı, hem biyolojik hem de felsefi düzlemde “varlığın etkinlik düzeyinin düşmesi” demektir. Fakat bu düşüş nasıl fark edilir? Bu sorunun yanıtı, tarihin, bilimin ve insan deneyiminin…

Kalsiyum Düşerse Ne Olur? Bilimi Seven Birinin İçten Yolculuğu Bir grup arkadaşla masada sağlık konuşurken, laf dönüp dolaşıp “Kalsiyum düşerse ne olur?” sorusuna geliyor ya… İşte o an içimdeki meraklı bilim sever uyanıyor. Çünkü kalsiyum, yalnızca “kemikler için iyi” klişesinden ibaret değil; kas kasılmasından kalp ritmine, beyin hücrelerinin mesajlaşmasından bağışıklık sinyallerine kadar sayısız olayın görünmez temposunu tutuyor. Gel, hem kökenlerine inelim hem bugünü anlayalım hem de geleceğe küçük bir pencere açalım. Hızlı özet: Kalsiyumun düşmesi (hipokalsemi), sinir–kas sisteminde aşırı uyarılabilirlik (karıncalanma, kramplar, kasılmalar), kalpte QT uzaması ve ritim sorunları, cilt/saç/tırnak değişimleri, nörolojik belirtiler (anksiyete, huzursuzluk), uzun vadede kemik-mineral dengesinde bozulma…

Antropolojik Bir Bakışla: Göz Bebeğinin Büyük Olması Ne Anlama Gelir? Bir antropolog olarak insanların gözlerine baktığımda, yalnızca biyolojik bir organ değil; kültürün, duygunun ve kimliğin yansıdığı bir pencere görürüm. Göz bebekleri, hem fizyolojik hem de sembolik anlamlar taşır. Birinin göz bebeği büyüdüğünde, yalnızca ışığa değil, duyguya, heyecana ve bazen de toplumsal role tepki verir. Göz bebeğinin büyük olması, biyolojinin ötesinde, insanlığın kültürel çeşitliliğinde derin anlamlara sahip bir göstergedir. Antropolojik Bir Başlangıç: Gözler Ruhun Aynası mı, Kültürün mi? Antropoloji, yalnızca insan bedenini değil, bedenin taşıdığı anlamları da inceler. Göz bebeği birçok kültürde “ruhun kapısı” olarak görülür. Antik Yunan’da birinin gözlerine bakmak,…

Görümce Kim Oluyor? Akrabalığın Gizli Kodları Üzerine Antropolojik Bir Yolculuk Bir antropolog olarak farklı toplumları incelerken en çok büyüleyen şey, insanların akrabalık kavramına yükledikleri anlamlardır. Her kültür, akrabalığı yalnızca biyolojik bir bağ olarak değil, toplumsal bir ağ, bir güç ilişkisi, hatta bir kimlik biçimi olarak kurgular. Türk kültüründe ise bu ağın en ilginç ve çoğu zaman karmaşık figürlerinden biri görümcedir. Peki, görümce kimdir? Neden toplumsal imgelemde bu kadar güçlü bir yer edinmiştir? Ve en önemlisi, bu kavram bize kültürün derin yapısı hakkında ne söyler? Görümce Nedir? TDK Tanımından Toplumsal Anlama Türk Dil Kurumu’na göre “görümce”, “erkeğin kız kardeşi” anlamına gelir.…

MSÜ Yaş Sınırı Kaç? Sadece Bir Sayı Değil, Bir Eşitlik Meselesi Toplumun gözünde “yaş sınırı” genellikle teknik bir konudur. Fakat Milli Savunma Üniversitesi (MSÜ) söz konusu olduğunda, bu sınır sadece bir yaş aralığı değil; kimlerin hayal kurabileceğini, kimlerin temsil edileceğini, kimin “hazır” sayıldığını belirleyen bir toplumsal aynadır. Bu yazı, “MSÜ yaş sınırı kaç?” sorusundan öteye geçip, o sayının ardındaki sosyal adalet, cinsiyet eşitliği ve çeşitlilik boyutlarını konuşmak isteyenler içindir. MSÜ Yaş Sınırı: Resmî Çerçeve ve Gerçek Hayat Arasındaki Mesafe Güncel uygulamalara göre MSÜ’ye girecek adayların yaş sınırı genellikle 20 yaşını doldurmamış olma kuralına dayanır. Yani adaylar lise mezunu oldukları yıl…

Diplopi Ne Demek? Görmenin Çift Yüzü Üzerine Siyasal Bir Analiz Bir Siyaset Bilimcinin Gözünden: Görmek, Görülmek ve Güç Bir siyaset bilimci olarak, bazen toplumları analiz ederken tıpkı bir doktorun gözün işleyişini anlamaya çalıştığı gibi, “nasıl gördüğümüzü” değil, “nasıl görmek istendiğimizi” incelerim. Diplopi yani halk arasında bilinen adıyla “çift görme”, yalnızca tıbbi bir rahatsızlık değildir; aynı zamanda iktidarın, ideolojinin ve algının toplumsal bedendeki tezahürüdür. Peki biz, birey ve yurttaş olarak gerçekten bir şeyi olduğu gibi mi görüyoruz, yoksa iktidarın prizmasından kırılan yansımaları mı? Diplopi: Görmenin Çift Anlamı Tıpta Diplopi, bir nesnenin iki ayrı görüntüsünü görme durumudur. Göz kaslarındaki bozulmalar, sinirsel uyumsuzluklar…

Varlığın Çatlağında Bir Kavram: Ahuzar Etmek Ne Demek? Bir filozofun sessizliğinde, kelimeler yalnızca ses değil, anlamın yankısıdır. “Ahuzar etmek” bu yankılardan biridir; bir varoluşun sızısını, bir kaybın içsel yankısını taşır. Bu ifade, yüzeyde bir “yakınma” veya “ağlayarak feryat etme” anlamı taşır gibi görünse de, derinlemesine bakıldığında insanın varlıkla kurduğu etik, epistemolojik ve ontolojik ilişkinin içsel bir çözümlemesine dönüşür. Etik Bir Bakış: Acının Ahlakı Etik düzlemde “ahuzar etmek”, yalnızca acı çekmek değil, bu acının bilincine varmaktır. İnsan, bir haksızlık karşısında sessiz kalmadığında, “ahuzar” eder; çünkü feryat, adaletin yankısıdır. Acı çekmek yalnızca bireysel bir deneyim değil, aynı zamanda toplumsal bir çağrıdır. Felsefi…

Gıdısını Ereten Var mı? Antropolojik Bir Bakış Kültürlerin Çeşitliliği Üzerine Bir Antropoloğun Düşünceleri Bir antropolog olarak, insanın kendisini nasıl tanımladığı, vücudunu nasıl şekillendirdiği ve estetik anlayışlarını nasıl geliştirdiği her zaman beni derinden etkilemiştir. Farklı kültürlerde bedenin anlamı, sadece fiziksel bir varlık olmanın ötesinde, sosyal ve sembolik bir kimlik olarak da şekillenir. İnsanlar, tarih boyunca vücutlarını sadece yaşamsal ihtiyaçlar için değil, topluluklarına ait olma, kimliklerini inşa etme ve kültürel ritüellere katılma amacıyla da şekillendirmişlerdir. Gıdı, vücudun en çok dikkat çeken ve bir o kadar da toplumsal normlarla şekillenen bölgesidir. Ancak, farklı kültürlerde gıdıyla ilgili algılar ve bu sorunu çözme yöntemleri, çok…