Güvercinin Küçüğüne Ne Denir? Toplumsal Yapıların Kanat Gölgesinde Bir Analiz Bir sosyolog olarak, en basit soruların bile derin toplumsal anlamlar barındırdığını düşünürüm. “Güvercinin küçüğüne ne denir?” sorusu da bunlardan biridir. Yüzeyde biyolojik bir merak gibi görünen bu soru, derinlerde aile, bakım, toplumsal cinsiyet rolleri ve kültürel değerlerin örgüsünü açığa çıkarır. Çünkü bir toplumun yavruya, büyümeye ve korumaya dair düşünme biçimi, onun sosyal dokusunu gösterir. Toplumda her “küçük” aslında bir anlam taşır: koruma altına alınan, yetiştirilen, gelecek olarak görülen… Güvercinin küçüğüne “yavru” denir, ama bu kelimenin anlamı sadece bir biyolojik aşamayı değil, bir toplumsal bağı temsil eder. Yavru Kavramı: Biyolojiden Kültüre…
Yorum BırakYazar: admin
Gürleyik Şelalesine Hangi Otobüs Gider? — Yolculuğun Felsefesi Üzerine Bir Deneme Bir filozof, yolculuğa çıkmadan önce haritaya değil, kalbine bakar. Çünkü her yol, varıştan çok bir anlam arayışıdır. Gürleyik Şelalesi’ne giden otobüsü sorduğumuzda aslında sadece bir güzergâhı değil, doğaya, varoluşa ve kendimize giden yolu da sorarız. Bu yazı, bir otobüsün rotasını değil, bu sorunun ardındaki etik, epistemolojik ve ontolojik katmanları aralayacak. 1. Bilginin Kaynağı: “Gürleyik’e Hangi Otobüs Gider?” Sorusunun Epistemolojisi Bilgiye ulaşmak için ilk adım, neyi bilmek istediğimizi fark etmektir. “Gürleyik Şelalesi’ne hangi otobüs gider?” sorusu, görünüşte pratik bir meraktır; ancak derininde insanın bilgiyle kurduğu ilişki yatar. Bu soruyu sorarken,…
6 YorumKaşıkçı Elması Kaç Karat? Efsaneyi Sarsan Sorular ve Rahatsız Edici Gerçekler Bu yazının başında pozisyonumu açık edeyim: “Kaşıkçı Elması kaç karat?” sorusunun tek cümlelik yanıtı, bu taşın etrafında örülen mitlerin üstünü örtmeye yetmiyor. Evet, sayıya saplanıp kalmak kolay; ama asıl mesele, sayının arkasındaki karanlık boşluğu görmek. Topkapı Sarayı vitrininde göz alan o taş, sadece bir mücevher değil; aynı zamanda belirsizliklerin, efsanelerin ve resmî anlatıların tartışmalı bir birleşimi. Rakamın Kendisi: 86 Karat — Peki Sonrası? Resmî ve yarı resmî kaynaklarda Kaşıkçı Elması’nın 86 karat olduğu belirtilir. Taş, Topkapı Sarayı Hazine Dairesi’nde sergilenir ve çevresi çift sıra halinde 49 “old-mine” kesim pırlantayla…
8 YorumGüç, Özgürlük ve Sanatın Siyaseti: Carmen Operasının Bestecisi Kimdir? Bir siyaset bilimci olarak, her zaman şu soruyla başlarım: “Sanat bir iktidar biçimi midir, yoksa iktidara direnişin en zarif hali mi?” Toplumsal düzeni, güç ilişkilerini ve ideolojik çerçeveleri incelerken, sanat eserlerinin de politik bir dile sahip olduğunu görürüz. Tıpkı Georges Bizet’nin 1875 yılında bestelediği Carmen Operası gibi. Peki Carmen operasının bestecisi kimdir ve bu eser, dönemin iktidar yapılarıyla nasıl bir diyalog kurmuştur? Georges Bizet: Sesiyle İktidarın Sessiz Eleştirmeni Georges Bizet, 19. yüzyıl Fransa’sında yaşamış bir bestecidir. Yalnızca müziğiyle değil, cesaretiyle de dönemin ideolojik kalıplarını kırmıştır. “Carmen” operası, yalnızca bir aşk hikayesini…
Yorum Bırakİnsanı Çözme Arzusu ve Bir Kavramın Peşinde: Abit Kime Denir? Bir psikolog olarak en çok merak ettiğim şeylerden biri, insanların neden belli davranış kalıplarına yöneldiği ve bu kalıpların ardında nasıl bir içsel düzen arayışı olduğu. Her dönemin insanı, kendi değerleriyle, inançlarıyla, korkularıyla biçimlenir. Bazı insanlar için bu biçimlenme, içsel bir denge arayışına dönüşür — işte bu noktada karşımıza çıkan kavramlardan biri de “Abit”tir. Peki, Abit kime denir? Yalnızca dini bir bağlamda mı anlamlıdır, yoksa insan psikolojisinin derin katmanlarını mı yansıtır? Bu yazıda, “Abit” kavramını psikolojik bir mercekten inceleyeceğiz; bilişsel, duygusal ve sosyal yönleriyle insanın kendini adama davranışını analiz edeceğiz. —…
Yorum BırakÇok Gezen İnsana Ne Denir? Toplumsal Yapılar ve Bireysel Deneyimler Üzerine Bir İnceleme Bir Sosyolog Olarak: Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Sosyolojinin temel amacı, toplumsal yapıların ve bireylerin birbirleriyle nasıl etkileşime girdiğini anlamaktır. Bireyler, toplumsal normların ve değerlerin şekillendirdiği bir dünyada yaşamlarını sürdürürken, aynı zamanda bu yapıları da değiştirip dönüştürme gücüne sahiptirler. Bugün, “çok gezen insana ne denir?” sorusuna odaklanarak, insanların seyahat etme biçimlerinin toplumsal anlamlarını ve bu davranışların toplumsal yapılarla nasıl ilişkilendiğini keşfetmek istiyorum. Geçmişten günümüze, gezmek, yalnızca bir yerden bir yere gitmekten çok daha fazlasını ifade etmiştir. Gezi, toplumsal bir normdan öteye geçerek, bireylerin kendilerini ve dünyayı nasıl…
8 YorumYüz Göz Olmak Nasıl Yazılır TDK? Bir Filozofun Gözünden “Aşinalığın Ağırlığı” Felsefede bazen tek bir deyim, bir varlık anlayışını baştan kurabilir. “Yüz göz olmak” ifadesi de bunlardan biridir. Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre doğru yazımı “yüz göz olmak” biçimindedir — ayrı yazılır. Ancak bu deyim, yalnızca bir dilbilgisi meselesi değil; aynı zamanda etik, epistemolojik ve ontolojik katmanları olan bir düşünce alanıdır. Çünkü “yüz” bir görünürlük alanını, “göz” ise bilginin kapısını temsil eder. Peki, bir insanla “yüz göz olmak” ne anlama gelir? Nerede aşinalık, nerede saygı başlar ya da biter? Etik Perspektif: Aşinalığın Ahlakı Etik açıdan “yüz göz olmak”, bir sınır…
8 YorumKandela Temel Büyüklük Müdür? Işığın Hikâyesi, İnsanlığın Yolculuğu Merakla Başlayan Bir Işık Serüveni Bazı konular vardır ki bilim kitaplarının ötesine geçer; gündelik hayatımıza, hatta insanlığın tarihine dokunur. “Kandela temel büyüklük müdür?” sorusu da bunlardan biridir. İlk bakışta sıradan bir fizik terimi gibi görünse de, arkasında ışığın insanlıkla birlikte attığı adımlar, teknolojiden sanata kadar uzanan bir hikâye yatar. Bu yazıda sadece bilimsel verilerle değil, insan yaşamına dokunan örneklerle birlikte bu konuyu keşfe çıkacağız. Kandela Nedir? Işığın Ölçüsüne Dair İlk Adım Bir Mum Işığından Evrensel Bir Standarta “Kandela” kelimesi Latincedeki candela yani “mum” kelimesinden gelir. Çünkü ilk ışık ölçümleri, bir mumun yaydığı…
8 YorumVan’ın En Büyük İlçesi Hangisi? Öğrenmenin Dönüştürücü Gücüyle Bir Keşif Bir eğitimci olarak, her yeni bilgi parçasının öğrenme sürecine ne denli derin etkilerde bulunduğunu fark ediyorum. Öğrenme, sadece akılda kalıcı bilgiler edinmekten ibaret değildir; aynı zamanda insanın çevresine, kendisine ve dünyaya bakış açısını da dönüştürür. Bugün, “Van’ın en büyük ilçesi hangisi?” sorusuyla başlamanın, öğrenmenin gücünü vurgulamak adına ne kadar anlamlı olduğunu düşündüm. Çünkü, bu sorunun yanıtı, hem yerel bilgiyi hem de toplumsal yapıyı anlamada bir kapı aralayabilir. Van’ın Coğrafi Yapısı ve İlçelerinin Önemi Van, Türkiye’nin doğusunda yer alan ve tarihi zenginliğiyle dikkat çeken önemli bir ildir. Van, sadece doğal güzellikleriyle…
6 YorumTepegöz Neden Öldü? Gücün, İktidarın ve Toplumsal Düzenin Anatomisi Bir Siyaset Bilimcinin Merceğinden Mitin Anatomisi Siyaset biliminin temel sorularından biri, iktidarın nasıl kurulduğu ve neden sürdürülemediğidir. Bu soruya yanıt ararken, tarih kadar mitler de bize çok şey söyler. Dede Korkut’un destanlarında karşımıza çıkan Tepegöz figürü, sadece bir canavar değil; toplumun, iktidarın ve kurumların sembolik bir yansımasıdır. Peki, Tepegöz neden öldü? Bu sorunun cevabı, aslında iktidarın çürüyen doğasına, güç ilişkilerinin dengesizliğine ve toplumsal sözleşmenin bozulmasına dair derin bir siyasal analiz sunar. Tepegöz: İktidarın Vücut Bulmuş Hali Tepegöz’ü bir “canavar” değil, bir iktidar figürü olarak okumak gerekir. Tek gözü, tekil bakışı, yani…
4 Yorum